Trong một cuộc đối thoại về 'dân chủ' gần đây, một thanh niên đã làm cho cả lũ các 'nhà dân chủ' trong đó có Osin Huy Đức bị dồn vào chân tường bằng những câu hỏi của mình. Bí quá không biết làm sao, Osin phang đại một câu, 'Tại sao bạn là người Việt Nam mà lại xài cái điện thoại đấy của Mỹ?'
Ngoài cái kế 'đổi khách thành chủ' trong 36 kế (thay vì trả lời câu hỏi thì lại hỏi ngược lại), Osin còn dùng một ngụy biện mà tây lông phân loại là 'red herring fallacy' và chúng ta thường gọi là 'tổ lái'.
Thế là bạn thanh niên nói trên đang ở thế chủ động lại rơi vào bị động, lo giải thích lý do mình dùng iphone! Mặc dù việc dùng iphone hay không hoàn toàn không liên quan gì đến chủ đề dân chủ đa nguyên đa đảng đang bàn cãi cả. Osin đã thành công trong việc tổ lái!
Thay vì giải thích lý do mình dùng iphone, người bạn nói trên có thể đề nghị Osin giải thích rõ sự liên quan giữa cái iphone và chủ đề đang thảo luận hoặc đặt câu hỏi ngược lại, 'Thế anh sinh ra ở đâu? Bú sữa của công dân nước nào? Ăn gạo của quốc gia nào để lớn?' chẳng hạn, để 'chứng minh' Osin đã sai theo cách của hắn.
Cùng với một số loại ngụy biện khác, ngụy biện tổ lái là vũ khí chủ đạo, được ưa chuộng của các cc trong những cuộc tranh loạn. Ngụy biện này tỏ ra rất hữu hiệu làm loãng tranh luận, lái chủ đề sang hướng khác khi cc bị dồn vào chân tường.
Chúng ta có thể thấy nó được dùng rất nhiều ngay trên trang này ví dụ khi chúng tôi đưa ra những bằng chứng thực tế về chính quyền Mỹ chà đạp nhân quyền, không có dân chủ,...thì các cc lại đem những chuyện không liên quan vào để bào chữa như, 'ở Mỹ còn có camera quay lại', hay 'Mỹ vẫn giàu nhất thế giới',...
Chuyện có gắn camera hay không không thể dùng để chứng minh được cảnh sát có chà đạp nhân quyền hay không! Có thể nó liên quan đến vấn đề minh bạch của cảnh sát nhưng đó lại là chủ đề của một cuộc tranh luận khác! Chủ đề ở đây là 'Mỹ vừa chà đạp nhân quyền vừa rao giảng về nhân quyền như đúng rồi' chứ không phải 'Cảnh sát Mỹ có minh bạch hay không?' Điều bạn cần phải chứng minh là Mỹ không chà đạp nhân quyền. Ví dụ như bạn tìm ra nguồn cho biết những hình ảnh cảnh sát Mỹ đánh giết dân trong clip chỉ là dàn cảnh đóng phim chẳng hạn.
Tương tự, chuyện Mỹ giàu nhất thế giới hay chủ sở hữu của hãng Apple, iphone là người mang quốc tịch Mỹ, việc người Việt Nam dùng iphone, không thể làm bằng chứng cho việc Mỹ có dân chủ hay không. Không ai có một bộ óc bình thường trở lên mà lại dùng sự giàu có bằng vật chất, sự phổ biến của một sản phẩm tiêu dùng làm thước đo dân chủ cả! Muốn biết có dân chủ hay không thì phải dựa vào nghiên cứu khoa học đứng đắn và nếu dựa vào đó thì rõ ràng
Mỹ không có dân chủ.
Dùng 'lập luận' cùi bắp kiểu Osin thì chúng ta có thể nói, vì từ nhỏ đến lớn Osin ăn gạo Việt Nam, thế giới có nhiều quốc gia ăn gạo Việt Nam để sống (vì Việt Nam là nước xuất khầu gạo thứ hai trên thế giới) nên có thể kết luận Việt Nam là một hình mẫu của dân chủ của thế giới vậy!' 😉
Hay Osin cho rằng dùng hàng hóa của ai thì không thể bắt bẻ họ khi họ dạy đời mình?! Dùng iphone của Mỹ thì Mỹ nói gì cũng không được cãi mà chỉ được nhắm mắt làm theo?! Vậy hiện nay Mỹ hoàn toàn phụ thuộc vào tên lửa hạng nặng của Nga để đưa người, trọng tải lớn lên vũ trụ thì Nga nói Mỹ phải nghe?! Các Cụ Lý Thường Kiệt, Nguyễn Trãi nhà ta đã sai khi dùng tiếng Hán để viết hịch chống tàu? Tất cả những ai có một bộ óc bình thường trở lên đều có thể thấy được sự ngu xuẩn, độc tài, và buồn cười trong suy nghĩ đó của Osin và các cc. Nhưng cũng chính loại người này lại cứ luôn tưởng tượng rằng mình khôn ngoan và hiểu biết hơn phần còn lại! 😏 Nếu người Mỹ xem được đoạn đối thoại này, chắc chắn họ sẽ không khỏi ngượng ngùng vì cái thằng ủng hộ, thần tượng mình lại dùng một lý lẽ cực kỳ thần kinh và ngu xuẩn như thế để bảo vệ mình!
Hãy tưởng tượng những người như Osin tham gia vào Quốc hội. Khi bàn về vấn đề A, nếu họ không thích, không phục thì họ sẽ lái sang B, mở rộng sang C,... vài chục người như thế thì mỗi vấn đề sẽ biến thành ra hàng trăm vấn đề không liên quan để cãi nhau cả năm mà không giải quyết được gì nhỉ?
Hy vọng các cc sau khi đọc bài này sẽ biết được ngụy biện này, hiểu thêm được mình để tiến bộ hơn, bỏ cái bệnh tổ lái trong tranh luận thì mới giải quyết được vấn đề. Từ nay hãy suy nghĩ thật kỹ, bẻ ngón tay 70 lần xem có liên quan gì không rồi hẵng gõ vào phím thể hiện. Trước khi đổ thừa ai khác làm cho bạn nghèo thì hãy nhìn vào gương. Bạn ngu đến nỗi không có khả năng bám vào một chủ đề khi nói chuyện thì giàu mới là lạ!